حدود یک سوم جمعیت ایران زیر خط فقر مطلق هستند. به گفته معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس وقتی این تعداد افراد زیر خط فقر مطلق قرار گرفته‌اند یعنی فاجعه رخ داده است. در چنین شرایطی ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم دستور داده که سند کاهش فقر در کشور تدوین شود.

معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آمادگی این وزارتخانه برای به روزرسانی دهک‌بندی‌ خانوارها طی ۲ ـ ۳ ماه آینده خبر داد.

در حالی‌که پیش از این تشدید فقر زمانی با واکنش‌های بسیاری همراه شده بود، حالا اقتصاددانان می‌گویند فقر خشن نیز بیش از گذشته گسترش یافته است.

چرا دولت خط فقر را اعلام نمی‌کند؟ معاون وزارت رفاه در پاسخ به این پرسش مهم می‌گوید: اعلام خط فقر دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است و از همین رو باید تمام عوامل ذی مدخل را همسو کنیم.

افزایش بیش از حد تورم در پایتخت باعث شده تا بسیاری از خانواده‌ها برای تامین کالاهای اساسی خود دچار مشکل شوند. خط فقر در تهران به 30 میلیون تومان رسیده است.

بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد در دهه۹۰، فاصله میان دارا و ندار کاهش یافته است؛ به این معنی که «فقر» دیگر فقط مشمول خانوارهای کم‌توان نیست، بلکه طبقه متوسط به‌ قدری ناتوان شده‌اند که با یک شوک هزینه‌ای نظیر افزایش شدید قیمت اجاره یا هزینه‌های یک بیماری به زیر خط فقر منتقل ‌می‌شوند.

گزارش وزارت رفاه از آمار خط فقر نشان می‌دهد 60 تا 70 درصد هزینه‌های خانوار مربوط به مسکن و خوراک است.

فقر مطلق که نشان می‌دهد هر فرد چه میزان درآمد را برای تأمین حداقل نیازهای اساسی زندگی نیاز دارد، برای سال ۱۴۰۰ محاسبه شده که بر مبنای آن ۳۰ درصد از مردم ایران یا ۲۵.۶ میلیون نفر دچار فقر مطلق هستند.

افزایش قیمت کالاها -برخی کالاهای اساسی تا 80 درصد و کالایی مثل روغن بیش از 320 درصد در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشته‌اند- و کاهش درآمد خانوار و تقلیل یافتن قدرت خریدشان، سبب حذف بعضی اقلام از سبد خرید کم‌درآمدها شده است.

رییس اتاق بازرگانی ایران ضمن اشاره به کاهش ۳۰ درصدی درآمد سرانه هر ایرانی و زیر خط فقر بودن ۱۰ میلیون نفر، گفت که عدم تدوین واقعی و درست برنامه هفتم، فرصت بازیابی اقتصاد را از بین می‌برد.