اقتصادسنج؛ گزارش های تایید نشده حاکی از آن است که دو تن از رهبران جنبش شیعی حسینیون به نامهای «اورخان محمداف» و حجت الاسلام «توحید ابراهیم بیگلو»، پنج روز پیش در قم دستگیر شدند. این دو، از چهره های مبارز آذری بودند که در قم به فعالیت های مذهبی و اجتماعی در حمایت از جمهوری اسلامی ایران می پرداختند.

این اقدام علیه حسینیون در حالی صورت میگیرد که در دو ماه گذشته، صدها تن از فعالان مذهبی و اجتماعی طرفداران ایران نیز در باکو دستگیر شده اند.

بازداشت این دو چهره جریان مقاومت که روابط خوبی به سردار شهید حاج قاسم سلیمانی داشتند، واکنش های زیادی را در ایران به دنبال داشته است.

در همین رابطه، احمد نادری، نماینده مجلس از بازداشت برخی رهبران جنبش «حسینیون» در ایران خبر داد و در توئیتی نوشت: ‏سالهاست که جمهوری ‎باکو به آلت دست ‎اسرائیل ومحلی برای اقدامات ضد ایرانی تبدیل شده. در روزهایی که این رژیم به تشدید اقدامات روی آورده، دستگیری برخی رهبران ‎حسینیون در ایران اقدامی غلط و برخلاف منافع ملی و ادامه سیاست‌های انفعالی گذشته درقبال رژیم است که باید تغییر کرده واصلاح شود.

آیا رهبران حسینیون در ایران بازداشت شده اند؟

در حالی که همه خبرها از بازداشت آن ها حکایت دارد، برخی محافل امنیتی و خبری دیگر می گویند بازداشتی صورت نگرفته است.  تاکنون موضع گیری رسمی در این رابطه از سوی مقامات امنیتی کشورمان انجام نشده است.

آنچه باید درباره جنبش حسینیون بدانید؟

جنبش مقاومت آذربایجان یا حسینیون یا حسینچی‌لَر جنبشی اجتماعی‌-سیاسی در جمهوری آذربایجان و نزدیک به محور مقاومت می‌باشد.

«توحید ابراهیمی بیگلی» به عنوان رهبر فعلی این جنبش شناخته می‌شود. او منتقد رژیم الهام علی‌اف است و هدف جنبش را گفتمان‌سازی، ایجاد قدرت بازدارندگی در بین شیعیان جمهوری آذربایجان و تقویت بنیه و توانمندسازی آن‌ها بر مبنای الگوی مقاومت ذکر کرده‌است.

برخی این جنبش را «نیروی نیابتی» ایران، این‌بار در جمهوری آذربایجان عنوان کرده‌اند که شباهت زیادی با دیگر نیروهای نیابتی محور مقاومت، همچون حزب‌الله لبنان دارد.جمهوری آذربایجان این گروه را به داشتن ارتباطات گسترده با دستگاه‌های ایران متهم کرده‌.

اطلاعات کمی دربارهٔ ساختار جنبش حسینیون، برنامه‌ها و رهبری آن وجود دارد. با توجه به شرایط اجتماعی-سیاسی جمهوری آذربایجان، وجود حسینیون به عنوان یک تشکیلات نظامی سازمان یافته، در درازمدت می‌تواند برای رژیم حاکم بر این کشور خطر محسوب شود. در این جنبش علاوه بر آذربایجانی‌های جمهوری آذربایجان، آذربایجانی‌های شیعهٔ ساکن روسیه، قفقاز، ترکیه و اروپا نیز حضور دارند.

تاریخچه

«حزب اسلامی آذربایجان» که در ابتدای استقلال جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد، در سال ۱۹۹۵ به اتهام دریافت تأمین مالی مخفیانه از سوی ایران «با هدف سرنگونی دولت و تبدیل کشور به جمهوری اسلامی» منحل گردید. برخی از اعضای سابق حزب اسلامی آذربایجان با کمک ایران در سال ۱۹۹۳، این‌بار «حزب‌الله آذری» را تشکیل دادند.

توحید ابراهیم‌بیگلی در اواخر سال ۲۰۱۵ و اوایل سال ۲۰۱۶ به ۱۴ نفر از طلبه‌های اهل جمهوری آذربایجان که در قم و مشهد در حال تحصیل دین بودند، قصد خود مبنی بر ایجاد «تیپ حسینیون» (حسینچی‌لر) که در گام اول، متشکل از طلبه‌های اهل جمهوری آذربایجان و برای مبارزه با داعش در سوریه بود را آشکار ساخت.

ابراهیم‌بیگلی ابتدا این ۱۴ طلبه را در محل کار «اسکندر حسینوف» (مؤسسه ترجمهٔ نور) در قم گردهم آورد و پس از یک روز انتظار و آموزش به واحد نظامی در نزدیکی پایتخت سوریه -دمشق- منتقل کرد. به ادعای برخی رسانه‌های جمهوری آذربایجان، ابراهیم‌بیگلی از همان موقع در دمشق اعلام کرد که قصد آن‌ها نه تنها مبارزه با داعش، بلکه آمادگی برای درگیری مسلحانه در جمهوری آذربایجان است.

این در حالی است که جنبش حسینیون قبلاً اعلام کرده‌بود تنها هدف آن، مقابله با افراطی‌گرایان تکفیری در سوریه است و هیچ برنامه‌ای برای گسترش فعالیت‌های خود در جمهوری آذربایجان ندارد. تا جایی که برخی از اعضای این جنبش در جنگ ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰) به نفع جمهوری آذربایجان شرکت کردند. البته به گفتهٔ توحید ابراهیم‌بیگلی، چون این جنبش متوجه نقش اسرائیل در جنگ دوم قره‌باغ شد، فراخوان عمومی جهت اعزام به جبهه نداد.

نامگذاری جنبش مقاومت اسلامی آذربایجان به نام «حسینیون» توسط قاسم سلیمانی صورت گرفته‌است.

پدر توحید ابراهیم‌بیگلی، «عالم ابراهیملی» و مادرش «سودابه ابراهیملی» هستند. این خانواده که اصالتاً اهل لنکران بودند، بعدها در مشهد مستقر شدند.