بازار خودروی ایران، متاثر از نرخ ارز و در پی آن رفتار مصرفکننده و واسطهگران به بازار ملتهبی تبدیل شده است.
اقتصادسنج؛ بازار خودروی ایران، متاثر از نرخ ارز و در پی آن رفتار مصرفکننده و واسطهگران به بازار ملتهبی تبدیل شده است. این عوامل تحت شرایط و اخبار مهم تاثیرگذار در کشور، رفتار متفاوتی را از خود نشان داده و بر بازار خودرو تاثیر میگذارند. بسیاری از کارشناسان بر این عقیدهاند که رکود بازار خودرو حداقل تا پایان پاییز ادامه داشته باشد.
بازار خودرو طی شش ماهه نخست سال رکودی بیسابقه را تجربه کرد و پس از آن طی تحرکهای خاورمیانه نوسانهای کمی را به ثبت رساند. در شرایطی که نمودار بازار خودرو سعی در ثبات رکود سابق خود دارد، اخبار مختلف و شرایط حاکم بر کشور بر فاکتورهای تاثیرگذار بازار خودرو اثر گذاشته و مانع از بازگشت به رکود میشود. اما این نوسان تا چه حدی پیش خواهد رفت؟ وضعیت بازار خودرو در هفته آینده و تا پایان سال چگونه رقم خواهد خورد؟
مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودرو، وضعیت آینده بازار خودرو ایران را اینطور پیشبینی کرد: برای پیشبینی بازار خودرو در هفته آینده، باید دو عامل مهم تحولات منطقهای و انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده را در نظر گرفت. این دو عامل، تأثیرات گستردهای بر بازار ارز و به تبع آن بازار خودرو داشتهاند.
او ادامه داد: گرچه در گذشته تحولات منطقهای تأثیر مستقیمتری بر قیمت دلار داشتند، اما بهدلیل سیاستهای دستوری و کنترل قیمتها از سوی سیاستگذاران، شاهد تاثیر کمتر تحولات منطقهای بر نرخ ارز هستیم. این کنترلها، متأسفانه باعث تشدید رکود در بازار خودرو شده است.
وی افزود: انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده نیز بهعنوان عامل دوم، تأثیرات مهمی بر بازار خودرو ایران داشته است. این انتخابات، نوسانات قیمت دلار را افزایش داده و این نوسانات، بهطور مستقیم بر بازار خودرو تأثیر میگذارد. در این شرایط، بسیاری از افراد در خرید و فروش خودرو احتیاط میکنند و بازار خودرو همچنان در رکود به سر میبرد.
عمق رکود در هفته پیش رو بیشتر میشود؟
بررسی بازار خودرو نشان میدهد که این رکود از چند هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران شروع شده و اکنون بشدت عمیقتر شده است. پیشبینی میشود که این رکود در هفته آینده نیز ادامه داشته باشد.
این رکود، بهدلیل شرایط اقتصادی و سیاسی فعلی، تا پایان فصل پاییز و حتی ماه اول زمستان ادامه خواهد داشت. در این مدت، انتظار میرود که قیمتها ثابت بمانند و هیچ افزایش یا کاهش قابل توجهی در قیمتها مشاهده نشود. بازار خودرو معمولاً در ماههای بهمن و اسفند به واسطه تقاضای زیاد خودرو تحرک بیشتری دارد، اما با توجه به شرایط فعلی، ممکن است تحرک پیش از سال جدید هم کمتر از حد انتظار باشد.
او عوامل اصلی رکود بازار خودرو ایران را اینطور تشریح کرد: یکی از عوامل اصلی رکود بازار، عدم همخوانی سیاستهای پولی و مالی با یکدیگر است. مسئلهای که در علم اقتصاد اهمیت ویژهای دارد. در شرایط فعلی، در حالی که سیاستهای پولی انقباضی بهطور گستردهای اجرا شدهاند، سیاستهای مالی نیز باید با این سیاستها هماهنگ باشند. اما در سالهای اخیر، این هماهنگی بهدرستی انجام نشده و این موضوع به رکود بازار کمک کرده است.
به گفته وی، خودرو در ایران بهعنوان کالای سرمایهای شناخته میشود. پس دور از انتظار نیست که بخش قابل توجهای از مصرفکنندگان این بازار با چشمانداز سرمایهگذاری و عدهای هم نوسانگیری پا به معاملات بگذارند، اما شرایط رکودی و اعمال سیاستهای دستوری قیمتگذاری و کنترل قیمتها باعث شده تا این مصرفکنندگان از خرید خودرو صرفنظر کرده و بازار در رکود بیشتری فرو برود. در واقع این سیاستها سبب شده که مشتریان و خریداران واقعی از بازار کنار بروند و فروشندگان سهم بیشتری از بازار داشته باشند تا حدی که امروزه در بازار معاملات خودرو 80 درصد فروشنده و تنها 20 درصد خریدار وجود دارد؛ خریدار هایی که حتی بابت خرید خودرو اطمینان ندارند.
علاوه بر این، واردات خودرو نیز تأثیر محدودی بر کاهش قیمتها داشته است، اما مشکلاتی مانند بسته شدن سفارشات و تخصیص ارز نیز واردات خودرو را محدود کرده و این موضوع نیز به رکود بازار دامن رده است.
وی اضافه کرد: در نهایت، بازار خودرو ایران تحت تأثیر اقتصاد سیاسی و تحولات اقتصادی قرار دارد. تا زمانی که سیاستگذاران یک راهکار مشخص برای حل این مشکلات پیدا نکنند، بازار خودرو همچنان در رکود باقی خواهد ماند. این رکود احتمالاً تا پایان فصل پاییز و حتی ماه اول زمستان ادامه خواهد داشت و تغییرات چشمگیری در بازار خودرو مشاهده نخواهد شد.