۵ فلز ثروت آفرین آینده!/ ۵ فلزی که در فرایندهای کم کربن قرار دارند

اقتصادسنج| رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور گفت: رویکرد دنیا برای بهره‌گیری از انرژی پاک موجب شد تا فلزات به تدریج جای سوخت‌های فسیلی را بگیرند و ۵ فلزی که در فرایندهای کم کربن قرار می‌گیرد آلومینیوم، مس، مولیبدن، نیکل و نقره است و ثروت آینده کشورها محسوب می‌شوند.

دکتر علیرضا شهیدی در گردهمایی علوم زمین که امروز در محل سازمان زمین‌شناسی برگزار شد، با اشاره به اهمیت مواد معدنی در آینده جهان، گفت: از قرن هجدهم به بعد اهمیت مواد معدنی برای ما بیشتر می‌شود، به گونه‌ای که در حال حاضر این مواد اهمیت زیادی در زندگی ما یافته‌اند.

وی بیان اینکه بهره‌گیری ایران از مواد معدنی از کشورهای در حال توسعه در حال عبور است، اظهار کرد: دو پنجم کشورهای در حال توسعه از این مواد در صنایع ساختمانی، زیر ساخت‌ها و صنایع سنگین و سبک بهره می‌برند.

شهیدی ادامه داد: مواد معدنی که در سطح قرار دارند، روز به روز در حال کاسته‌شدن هستند و محکوم به این هستیم که به سمت مواد معدنی در عمق بیشتری برویم و این روند یک روند جهانی است. طبق آمارهای سال ۲۰۱۹ بیشترین استخراج صورت گرفته در زمینه آهن حدود ۳ میلیارد تن است و بعد از آن عناصر دیگر، چون آلومینیوم و مس قرار دارند.

شهیدی با تاکید بر اینکه آینده دنیا بر آلومینیوم است، علی‌رغم آنکه میزان آن نیز کم است، اظهار کرد: همچنین مصرف برخی از عناصر، چون گالیوم، لیتیوم و کبالت رشد نشان می‌دهد، به گونه‌ای که در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ مصرف کبالت حدود ۵۶ درصد رشد داشته است.

وی با بیان اینکه این رشد نشان‌دهنده این است که سرنوشت آینده جهان به سمتی می‌رود که عناصر لیتیوم، گالیوم و کبالت جزء عناصر استراتژیک قرار می‌گیرند، خاطرنشان کرد: ما باید به سمتی برویم که در برنامه کاری اکتشاف این ۳ عنصر را در دستور کار خود قرار دهیم.

رئیس سازمان زمین‌شناسی نیاز کشورها به فناوری‌های پاک و کم کربن و فلزات خاص برای دستیابی به تکنولوژی‌های جدید و نقش مواد معدنی در بورس و اطمینان از بازگشت سرمایه را از عوامل مؤثر در جذابیت‌های بخش معدنی دانست و اضافه کرد: سرمایه شرکت‌های بزرگ معدنی نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱ یک شرکت آمریکایی به میزان ۱۷۹ میلیارد دلار در حوزه آهن، مس و زغال سنگ سرمایه‌گذاری کرده است. این‌ها سرمایه‌های رؤیایی هستند که شاید پول نفت ما در چند سال معادل این میزان سرمایه نباشد.

وی با بیان اینکه همچنان سوخت‌های فسیلی در سبد انرژی دنیا اهمیت دارند، نمونه آن را زغال‌سنگ دانست که ۳۵.۴ درصد سبد انرژی دنیا را به خود اختصاص داده است و ادامه داد:، ولی شاهد هستیم که این سبد در حال متنوع شدن است و در آن انرژی خورشیدی، باد، هسته‌ای و هیدروالکتریک نیز به این سبد اضافه شده است و قدر مسلم این است که دنیا به سمت انرژی‌های پاک در حرکت است.

وی افزود: این رویکرد دنیا برای بهره‌گیری از انرژی پاک موجب شد تا فلزات به تدریج جای سوخت‌های فسیلی را بگیرند و ۵ فلزی که در فرایندهای کم کربن قرار می‌گیرد، آلومینیوم، مس، مولیبدن، نیکل و نقره است و ثروت آینده کشورها محسوب می‌شود.

شهیدی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در سوخت‌های پاک به موازات سوخت‌های فسیلی به پیش می‌رود، یادآور شد: کشورهای چین، اتحادیه اروپا، ژاپن و هند از جمله کشورهایی هستند که در زمینه سوخت‌های پاک سرمایه‌گذاری‌های زیادی دارند و به رقم ۱۷۰ میلیارد دلار بالغ شده است.

رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به وضعیت کشور برای حرکت به سمت سوخت‌های پاک، گفت: برای داشتن باتری‌های لیتیومی برای خودروهای برقی، لیتیوم یکی از محصولاتی است که در کنار سایر مواد معدنی می‌توان در باتری استفاده کرد. این وضعیت در پنل‌های خورشیدی نیز حاکم است.

شهیدی، هیدروژن را یکی از انرژی‌های پاک دانست که در دنیا چندین سال است که از آن استفاده می‌شود و گفت: در ایران پتانسیل هیدروژن خوبی وجود دارد، ولی هنوز به خوبی از آن استفاده نشده است. در دنیا این انرژی خواهان زیادی دارد.

وی تاکید کرد: از این رو ما باید بر اساس رویکردهای دنیا بتوانیم برنامه اکتشافی کشور را طرح‌ریزی کنیم و ما باید بانک اطلاعاتی معدنی کشور را تکمیل کنیم. شهیدی با اشاره به روند بهره از عناصر معدنی در دنیا، افزود: تا سال ۲۰۵۰ معدن در حال استخراج در دنیا کمتر دیده می‌شود و بیشتر باید از مواد معدنی استخراج شده استفاده شود.

وی اظهار کرد: در سال‌های اخیر بحث معدن به اندازه‌ای برجسته شده که کشوری مانند عربستان سعودی که سردمدار استخراج نفت است، به دنبال این است که خود را به عنوان سیاستگدار حوزه معدن معرفی کند و تا کنون ۳ فروم معدنی در ریاض این کشور برگزار شده است و بالغ بر ۶۰ وزیر از سایر کشورها در آن حضور داشتند.

رئیس سازمان زمین‌شناسی با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران، یادآور شد: علی‌رغم اینکه ایران در کمربند کوهزایی آلپ هیمالیا قرار دارد، پراکندگی عناصر مواد معدنی کم است و می‌طلبد که اکتشاف را از سطح به عمق پیش ببریم، چون مطمئنا عناصری که در پیرامون ما قرار دارد، در ایران نیز موجود است.

وی اطلاعات پایه مناسب را از نیازمندی‌های کشور در حوزه فعالیت‌های زمین‌شناسی دانست و گفت: در سازمان از نقشه‌های ۲۵۰ هزار و ۱۰۰ هزار تا ۵۰ هزار تهیه شده است.

وی تعداد محیط‌های کانی‌زایی در ایران را ۴۸ مورد ذکرکرد و افزود: تنوع مواد معدنی ۱۸۰ مورد است و در ایران ۸۱ مورد است. این آمارها نشان می‌دهد که ما اقیانوس کم عمقی در حوزه معدن هستیم و باید به عمق برویم تا به منابع بیشتری دست یابیم.