اقتصادسنج| صندوق طلای بورسی به دلیل اینکه معاف از مالیات است و نوسانات قیمت طلا را دنبال می‌کند، بسیار مورد توجه است.

با در اختیار داشتن یک کد بورسی فعال و انجام احراز هویت در یکی از کارگزاری‌های معتبر بورس ایران، می‌توانید تنها با حداقل سرمایه ۵۰۰ هزار تومان در صندوق‌های طلا سرمایه‌گذاری کنید. صندوق‌هایی که پشتوانه بانکی دارند و زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.  اما کدام صندوق طلا بهتر است؟  مقایسه صندوق‌های طلا به ما کمک می‌کند پربازده‌ترین، مورد اعتمادترین و پرحجم‌ترین صندوق طلا را پیدا کنیم.

صندوق طلا بورسی چیست؟

صندوق طلای بورسی، نوعی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) در بورس  است که دارایی‌های آن شامل اوراق بهادار مبتنی بر سپرده‌های کالایی طلا است. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به خرید مستقیم و فیزیکی شمش یا سکه طلا، از نوسانات قیمت طلا بهره‌مند شوند.

ارزش واحدهای هر صندوق طلا متناسب با قیمت لحظه‌ای طلا در بازار تغییر می‌کند و معامله آن‌ها مشابه سهام عادی در بورس امکان‌پذیر است. برخلاف سهام صندوق‌ها دوره تقسیم سود ندارند.

چرا قیمت صندوق‌ها با یکدیگر متفاوت است؟

صندوق‎های طلا در سال‌های مختلفی افتتاح شده‌اند و قیمت روز بازگشایی آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. با توجه به نوسانات بازار قیمت این صندوق‌ها با یکدیگر متفاوت است ولی این تفاوت قیمت برتری یا ضعف خاصی برای هیچ صندوقی به وجود نمی‌آورد.

شما وقتی در یک صندوقی سرمایه‌گذاری می‌کنید، در واقع آنچه اهمیت دارد، درصد بازدهی ماهانه و سالانه صندوق است، نه عدد اسمی قیمت واحد آن. به بیان ساده‌تر، ممکن است صندوقی با قیمت واحد پایین‌تر، عملکرد و رشد بهتری نسبت به صندوقی با قیمت بالاتر داشته باشد.

چه تفاوتی در صندوق‌های طلا وجود دارد؟

دارایی پایه صندوق‌های طلا از شمش طلا، سکه و وجه نقد تشکیل شده است. در بسیاری از گزارشات آمده که تفاوت اصلی صندوق‌های طلا در سبد سرمایه‌گذاری آن‌هاست. همانطور که می دانید حباب سکه در صعودها باعث سوداوری بیشتر می شود و درست به همان اندازه در زمان ریزش هم سقوط های عمیق تری را تجربه می کند.

به همین علت، هر چقدر حجم سکه این صندوق‌ها بیشتر باشد، پرریسک‌تر هستند و هر چه حجم وجه نقد و شمش طلای آن‌ها بیشتر باشد، ریسکشان پایین تر است.

ولی بهتر است بدانید همانطور که در صورت وضعیت پورتفوی ماهانه که در کدال مشاهده می‌شود، این ترکیب ماه به ماه تغییر می‌کند. صندوق‌ها بسته به شرایط بازار ممکن است به طور ماهانه سهم شمش یا سکه را افزایش یا کاهش دهند. بنابراین، مهم‌تر از تمرکز روی ترکیب دارایی ثابت، توجه به سابقه، عملکرد ماهانه و حجم معاملات  صندوق است.

مقایسه صندوق‌های طلا از لحاظ سابقه

سابقه صندوق در واقع یعنی سال‌هایی است که صندوق در بازار فعال بوده و توانسته سرمایه‌گذار جذب کند، نوسانات بازار را پشت سر بگذارد و هنوز سرپا بماند. این موضوع از چند جهت برای سرمایه‌گذار مهم است؛ زیرا صندوق‌های با سابقه، ریسک کمتر در تصمیم‌گیری، ثبات مدیریتی و اعتماد بازار را به همراه دارند. همچنین سابقه سوددهی این صندوق‌ها در دسترس است و می‌توان مثلا عملکرد یک دهه را بررسی کرد.

در جدول زیر، ستون «سابقه» بر اساس تاریخ راه‌اندازی تا مهر ۱۴۰۴ از منابع رسمی استخراج شده است.

مقایسه صندوق‌های طلا کل ارزش خالص دارایی‌ها

هنگام انتخاب صندوق طلا، توجه به میزان کل ارزش خالص دارایی‌ها می‌تواند یکی از معیارهای کلیدی برای ارزیابی ثبات و اعتبار صندوق باشد، زیرا بیانگر اندازه، اعتبار و قدرت مالی صندوق است.

صندوق‌هایی که ارزش خالص دارایی بیشتری دارند، از حجم معاملات بالاتر، نقدشوندگی بهتر و اعتماد سرمایه‌گذاران بیشتری برخوردارند. همچنین این صندوق‌ها معمولاً توانایی بیشتری در مدیریت نوسانات بازار و پایداری قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری دارند. در جدول زیر طبق آخرین گزارش مالی صندوق‌ها، کل ارزش خالص آن‌ها لیست شده است.

مقایسه صندوق‌های طلا از لحاظ بازدهی سالانه

با توجه به اطلاعات سامانه صندوق‌های سرمایه گذاری، در حال حاضر، ۲۶ صندوق در بورس حضور دارد ولی فقط ۱۴ صندوق سود سالانه خود را گزارش کرده‌اند که در جدول زیر آمده.

ساعت معاملات صندوق‌های طلا در بورس چیست؟

ساعت معاملات صندوق‌های طلا در بورس اوراق بهادار تهران معمولاً از شنبه تا چهارشنبه است. در این روزها، مرحله پیش‌گشایش از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۲:۰۰ انجام می‌شود که در این زمان می‌توان سفارش خرید یا فروش ثبت کرد اما معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. پس از آن، زمان معاملات رسمی از ساعت ۱۲:۰۰ تا ۱۵:۰۰ است و در این بازه خرید و فروش واحدهای صندوق طلا به‌صورت لحظه‌ای انجام می‌شود. گفتنی است معاملات این صندوق‌ها در بازار ابزارهای مشتقه بورس کالا انجام می‌گیرد و مانند سهام، از طریق سامانه‌های آنلاین کارگزاری‌ها قابل انجام است.

مزایای خرید صندوق طلا نسبت به طلا فیزیکی

خرید طلای فیزیکی نیازمند صرف زمان، مراجعه حضوری به طلافروشی و پرداخت کارمزدهای بالا است. علاوه بر این، در بازار فیزیکی همواره احتمال تقلب، فروش طلای ناخالص یا اقلام غیراستاندارد وجود دارد. از سوی دیگر، با بودجه‌های محدود معمولاً تنها می‌توان سکه‌های خرد مانند سکه گرمی خریداری کرد که نقدشوندگی و بازدهی کمتری دارند.

در مقابل، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در بورس تهران این امکان را فراهم می‌کنند تا با هر میزان سرمایه حداقلی، در کوتاه‌ترین زمان و به‌صورت آنلاین، مالک طلا شوید. معاملات این صندوق‌ها شفاف، رقابتی و بدون دردسر نگهداری فیزیکی هستند. همچنین، ریسک سرقت یا مفقود شدن طلا در این روش به طور کامل حذف می‌شود.