سکه مبادله ای یا سکه بازار آزاد؛ خرید کدامیک سود بیشتری دارد؟+ مزایا حراج سکه

اقتصادسنج| هشتاد و هفتمین حراج سکه بانک مرکزی در آبان امسال، یک پیروزی نسبتا قاطع برای خریداران بود چون توانسته‌اند با کسب سود واقعی ۶ تا ۷.۵ درصد در ۱۷ روز، مچ تورم را بخوابانند.

حراج سکه آن روز با وعده تحویل در بازه ۲۶ آبان تا ۵ آذرماه انجام شد و متقاضیانی که سکه خود را در زمان مشخص شده تحویل بگیرند، حتی از پرداخت هزینه انبارداری معاف خواهند بود. اکنون حدود ۲۰ روز از حراج گذشته و می‌توانیم با مقایسه قیمت سکه دولتی و آزاد در روز حراج و گذاشتن آن در برابر قیمت سکه در بازار آزاد امروز، وضعیت خریداران را بررسی کنیم.

محاسبه سود واقعی حراج سکه؛ دوئل با نرخ تورم

تورم یک عامل تعیین‌کننده در بازارهای مالی ایران است. در شرایط فعلی که نرخ تورم ماهانه ۵ درصد اعلام می‌شود، نرخ تورم را برای دوره ۱۷ روزه می‌توانیم تقریباً معادل ۲.۸۳ درصد فرض کنیم. اگر قیمت سکه‌ها اندازه همین ۲.۸۳ درصد رشد کرده باشد، یعنی خریداران توانسته‌اند از پس تورم بربیایند و رشد بیشتر به معنای سود واقعی است.

تحلیل بازدهی حراج سکه؛ کدام سکه طلا در آبان بیشتر سود داشت؟

جدول مقایسه‌، تفاوت قیمت سکه حراجی و قیمت فروش آن در بازار آزاد را پس از ۱۷ روز صبر و بردباری نشان می‌دهد اما برای درک عمق واقعی این پیروزی، باید نرخ تورم ماهانه را سر کنیم تا بفهمیم سرمایه‌گذاران در عمل چقدر به قدرت خرید خود اضافه کرده‌اند. اینجاست که از برنده واقعی این رقابت ۱۷ روزه رونمایی می‌شود و متوجه می‌شویم کدام سکه سودآوری بیشتری دارد.

۱. رشد اسمی قیمت سکه‌های حراجی؛  از ۸.۹۳ تا ۱۰.۳۴ درصد

در نگاه اول، به نظر می‌رسد هر سه سکه حراجی در ۱۷ روز رشد قابل توجهی داشته‌اند و قیمتشان از ۸.۹۳ تا ۱۰.۳۴ درصد افزایش پیدا کرده است. این نرخ رشد، یک موفقیت بزرگ در بازه کوتاه‌مدت به حساب می‌آید و نشان‌دهنده پتانسیل بالای سرمایه‌گذاری طلا در شرایط کنونی است.

۲. سود واقعی حراج سکه؛ افزایش قدرت خرید در نبرد با تورم

بررسی‌ها نشان می‌دهند حتی با کسر تورم ۲.۸۳ درصدی، همچنان سکه‌های حراجی بانک مرکزی توانسته‌اند علاوه بر حفظ ارزش خود، برای خریداران به ترتیب سود واقعی ۶.۱۰، ۶.۲۱ و ۷.۵۱ درصدی به ارمغان بیاورند. این یعنی قدرت خرید افرادی که در حراج شرکت کرده‌اند، ظرف کمتر از سه هفته افزایش پیدا کرده است.

۳. بالاترین بازدهی برای ربع سکه؛ ۷.۵۱ درصد سود در ۱۷ روز 

در بازه ۱۷ روزه، ربع سکه با کسب بالاترین سود واقعی (معادل ۷.۵۱ درصد) بیشترین بازدهی را داشته است. این پدیده معمولاً در شرایطی رخ می‌دهد که تقاضای خرد و نقدشوندگی برای قطعات کوچک‌ سکه بالا برود. قیمت نسبتاً پایین‌ و دسترسی بیشتر، باعث می‌شود ربع سکه برای سرمایه‌گذاران خرد و تازه‌وارد جذابیت داشته باشد و ظاهرا همین عامل به رشد قیمت ربع سکه سرعت می‌دهد.

قطعات کوچک‌ سکه (مانند ربع و نیم) معمولا نسبت به تمام سکه دارای حباب قیمتی بیشتری هستند زیرا هزینه ضرب و توزیع آنها به ازای هر گرم طلا، بالاتر است. رشد ۷.۵۱ درصدی ربع سکه، عمدتاً ناشی از متورم شدن سریع‌ حباب آن نسبت به رشد ذاتی قیمت طلا رخ می‌دهد با این حال قطعات کوچک‌ از نقدشوندگی سریعی برخوردار هستند. این ویژگی به سرمایه‌گذار امکان می‌دهد در صورت لزوم، سهم خود را با سهولت بیشتری بفروشد.

مزایای کلیدی شرکت در حراج سکه بانک مرکزی 

شرکت در حراج‌های بانک مرکزی که به صورت اینترنتی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود، دست‌کم سه مزیت عمده دارد.

۱. تضمین سود با کمک اختلاف قیمت حراج و بازار آزاد

قیمت تمام سکه روز در تاریخ ۱۴ آبان، در حراج بانک مرکزی حدود ۱۰۶.۸ میلیون تومان و در بازار آزاد ۱۱۱.۳ میلیون تومان بود. این اختلاف ۴.۵ میلیون تومانی (حدود ۴ درصد) به خریدار اجازه داد در همان لحظه، سود اولیه تضمین شده (آربیتراژ) کسب کند. این مزیت اصلی خرید از سامانه‌ حراج سکه است.

۲. تحویل بدون کارمزد و کاهش حباب سکه

تحویل بدون کارمزد در هفته اول سررسید، مزیت مهم بعدی برای خریداران است. اگر کسی در این بازه مراجعه نکند بانک به مدت هفت روز دیگر سکه را نزد خود نگهداری می‌کند اما بابت آن رقم ناچیزی به عنوان انبارداری مطالبه خواهد کرد.

۳. پیش‌بینی افزایش قیمت سکه تا پایان سال ۱۴۰۴

نیمه دوم پاییز معمولاً یکی از دوره‌های پرتقاضای بازار طلا و سکه است. نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال و افزایش خریدهای سرمایه‌ای و هدیه‌ای در این روند نقش دارد. از سوی دیگر گزارش‌های غیررسمی درباره احتمال بازنگری نرخ حامل‌های انرژی، ادامه رشد تورم و جهش نرخ ارز را می‌توان عامل رشد بیشتر قیمت سکه طلا در نظر گرفت.

ریسک‌ها و معایب اصلی سرمایه‌گذاری در حراج سکه بانک مرکزی

با وجود سودهای جذاب، شرکت در حراج سکه خالی از ریسک نیست.

۱. ریسک نوسانات قیمتی بازار و زمان‌بندی تحویل سکه

اگرچه خریداران در بازه ۱۷ روزه اخیر خوش‌شانس بوده‌اند اما ریسک نوسانات قیمتی منتفی نیست. یعنی اگر پس از حراج، قیمت دلار کاهش پیدا کند یا اخبار سیاسی مثبت منتشر شوند، ممکن است قیمت سکه پایین بیاید و سود اولیه خریداران از بین برود. سرمایه‌گذاری در حراج، تا زمان تحویل فیزیکی با ریسک بازار روبرو است.

۲. بلوکه شدن نقدینگی و ریسک فرصت‌های از دست رفته

فرآیند شرکت در حراج، نیازمند بلوکه کردن سرمایه تا زمان تحویل فیزیکی سکه است. اگر در این فاصله، فرصت سرمایه‌گذاری بهتری در بازار به وجود بیاید، حداقل بخشی از سرمایه‌تان را در اختیار ندارید.

۳. محدودیت تعداد خرید سکه برای هر کد ملی

به دلیل استقبال گسترده متقاضیان، احتمال برنده شدن و تعداد سکه‌های قابل خریداری در حراج سکه محدود است. این امر باعث می‌شود سرمایه‌گذاران کلان نتوانند تمام نقدینگی خود را از طریق حراج به سکه تبدیل کنند و از طرف دیپر عموم سرمایه‌گذاران خرد هم  برای پیروزی به شانس نیاز دارند.

فرارو/