تصمیم عجیب دیگر دولت؛ بیمه رایگان افراد کم درآمد قطع شد!

اقتصادسنج؛ بیمه رایگان سلامت برای برخی خانوارها، در سال جدید تمدید نشده و در مراجعه به مراکز دولتی به آنها اعلام می‌شود که دیگر تحت پوشش نیستند؛ همان بیمه‌ای که اردیبهشت سال گذشته با تصمیم دولت برای تمامی افراد فاقد پوشش بیمه در کشور (حدود ۱۰میلیون نفر) برقرار و همان زمان هم اعلام شد که با انجام آزمون وسع و ارزیابی وضعیت اقتصادی، اگر خانواده‌ای در ۳ دهک اول ارزیابی نشود، دیگر مشمول بیمه رایگان نخواهد بود. حالا به‌نظر می‌رسد که با انجام این آزمون وسع، برخی از این خانوارها از این فهرست حذف شده‌اند و به تأکید خودشان با وجود وضعیت اقتصادی ضعیف، محروم شدن از دریافت خدمات درمانی رایگان در مراکز دولتی، مشکلات متعددی برایشان به‌وجود آورده است.

این نکته را محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران هم تأیید می‌کند و می‌گوید: «اختلال در تمدید نشدن بیمه رایگان سلامت به این دلیل است که برخی از این افراد و خانواده‌ها در ارزیابی وسع دیگر جزو ۳ دهک اول قرار نداشتند و حتی اگر در دهک ۴هم باشند، تمدید خودکار بیمه برای آنها در سال جدید انجام نشده است.» البته به‌گفته ناصحی، پیشنهاد جدید این سازمان و وزارت بهداشت تمدید بیمه دهک‌های ۴ تا ۷ برای بهتر اجرا شدن طرح پزشکی خانواده است که قرار شده در نخستین جلسه ستاد ملی کرونا مطرح و دولت در این‌باره تصمیم‌گیری کند.

بیمه رایگان که برای برخی تمدید نشد

بیمه سلامت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بیمه‌های پایه سلامت کشور، بیش از ۴۵ میلیون نفر را تحت پوشش دارد و عمده حق بیمه‌های این سازمان از طریق یارانه بیمه‌ای دولت برای خانوارهایی با بضاعت اقتصادی کمتر پرداخت می‌شود. ماجرای پوشش بیمه‌ای تمامی افراد فاقد بیمه در کشور هم از بهار سال گذشته کلید خورد. آن زمان وزارت بهداشت اعلام کرد برای اجرای طرح دارویار تمامی افراد بدون بیمه تا تکمیل بررسی‌ها و ارزیابی وسع اقتصادی تحت پوشش بیمه رایگان سلامت قرار می‌گیرند تا اجرای طرح اصلاح سیاست‌های ارزی حوزه دارو تحت عنوان دارویار و گرانی فرآورده‌های دارویی، آسیبی به آنها وارد نکند.

بررسی‌ها نشان می‌داد که حدود ۶تا ۱۰میلیون نفر در کشور تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نبودند؛ به همین دلیل وزارت بهداشت با استفاده از اطلاعات جامع وزارت رفاه، نسبت به شناسایی افراد فاقد بیمه اقدام و آنها را تحت پوشش بیمه رایگان سلامت قرار داد. حالا اما با گذشت نزدیک به یک‌سال برخی از افراد از قطع بیمه رایگان خود خبر می‌دهند. خانم داوودی ساکن یکی از شهرهای جنوبی است و به‌گفته خودش از چند روز پیش زمانی که مادرش را برای ویزیت به یکی از مراکز دولتی برده، به او اعلام کرده‌اند مشمول بیمه نیست و باید هزینه‌ها را به‌صورت آزاد پرداخت کند.

او در توضیح بیشتر می‌گوید: «من همراه مادرم زندگی می‌کنم. تنها منبع درآمدی‌مان هم همین یارانه‌ای است که دولت پرداخت می‌کند. چند سالی است که تحت پوشش بیمه سلامت هستیم و هر بار با پرداخت ۳هزار تومان این بیمه را ۳ ماهه یا ۶ ماهه برای ما تمدید می‌کردند، اما تقریبا از ۱۰روز پیش به ما گفتند که دیگر تحت پوشش بیمه سلامت نیستیم و باید برای تمدید بیمه به دفتر پیشخوان مراجعه کنم.» البته به‌گفته او، در دفاتر پیشخوان هم به او اعلام شده که دیگر جزو ۳ دهک اول نیست و نمی‌تواند تحت پوشش رایگان بیمه باشد: «یارانه‌ای که دولت به ما می‌دهد همان ۴۰۰ هزار تومان است و این یعنی ما جزو ۳دهک اول هستیم، اما نمی‌دانم چرا ما را از لیست رایگان بیمه سلامت حذف کرده‌اند.»

آقای امیری هم ساکن اردبیل است. او هم از تکرار همین مشکل مشابه برای خودش و خانواده‌اش خبر می‌دهد و می‌گوید: «به ما می‌گویند کد ملی‌مان را به شماره۱۶۶۶ ارسال و وضعیت بیمه‌مان را بررسی کنیم، اما پاسخ این سامانه این است که هیچ اطلاعاتی درباره ما وجود ندارد. چند سال است که تحت پوشش بیمه سلامت هستیم و به ما گفته‌اند به‌عنوان ۳دهک اول بیمه ما را به‌صورت خودکار تمدید می‌کنند، اما حالا مشخص شده که در سال جدید هیچ بیمه‌ای نداریم.» او هم درباره پیگیری تمدید بیمه خود از دفتر پیشخوان دولت توضیح می‌دهد: «در آنجا به من گفتند که دهک من ۶ است و باید مبلغی حدود ۵۸۰هزار تومان برای تمدید بیمه یک‌ساله هر یک از اعضای خانواده‌ام بپردازم. از دهک‌بندی‌ها سر درنمی‌آورم، اما اگر منظورشان این است که درآمد خوبی دارم، این کاملا اشتباه است؛ چون من یک کارگر فصلی هستم و درآمد چندانی هم ندارم. اگر قرار باشد که اسم ما را از بیمه رایگان حذف کنند، من توانایی پرداخت این مبلغ رو برای خود و خانواده‌ام ندارم.»‌

محمدرضا احمدی نیز در یکی از مناطق جنوبی تهران زندگی می‌کند. او هم به‌گفته خودش کارگر است و تا قبل از پوشش بیمه‌ای سلامت که از تابستان سال گذشته برای او انجام شده بود، هیچ بیمه‌ای نداشته است. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «چند روز پیش فرزندم بیمار شد و او را به بیمارستان بردم. بخش پذیرش این بیمارستان کد ملی فرزندم را زد و گفت که مشمول بیمه نیست و باید هزینه‌هایش را آزاد حساب کنم. به‌دنبال آن، داروهایی را هم که مجبور به خریدشان بودیم، آزاد حساب کردند و خیلی گران شد. زمانی که پیگیری کردم، متوجه شدم بیمه سلامت امسال برای ما تمدید نشده است. در دفتر پیشخوان هم گفتند بیمه سلامت دیگر برای افراد عادی تمدید نمی‌شود. به من می‌گویند باید سالانه ۶۰۰، ۷۰۰ هزار تومان پرداخت کنم تا بیمه ما دوباره برقرار شود. بعد هم گفتند که به جای بیمه سلامت رایگان باید بیمه ایرانیان بگیریم و یکی از مزایای آن این است که در مراکز خصوصی هم می‌توانیم از آن استفاده کنیم. مگر من چقدر درآمد دارم که به بیمارستان خصوصی بروم. با حقوق ماهی ۸ میلیون و خانواده ۴ نفره نمی‌دانم چرا فکر کرده‌اند که ما وضعیت اقتصادی خوبی داریم و همین یک بیمه را هم از ما دریغ کردند!»

دلیل تمدید نشدن بیمه رایگان چیست؟‌

حذف خانوارهای ۳ دهک اول از فهرست بیمه رایگان را محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران تأیید نمی‌کند و در توضیح بیشتر می‌گوید: «در تمدید پوشش بیمه‌ای ۳ دهک اول هیچ تغییری حاصل نشده و به‌صورت خودکار تمدید شده است و اگر کسی از تمدید نشدن بیمه خود خبر می‌دهد، احتمالا در بررسی آزمون وسع دیگر جزو ۳دهک اول نیست و باید هزینه بیمه سالانه را برای تمدید بیمه خود پرداخت کند.» ناصحی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود قرارگیری این خانواده‌ها در فهرست خانوارهای مستضعف و مشمول یارانه ۴۰۰ هزار تومانی، باز هم آنها از بیمه رایگان محروم شده‌اند، عنوان می‌کند: «ممکن است این خانواده‌ها جزو خانوارهای مستضعف باشند، اما امسال در ۳دهک اول ارزیابی نشده‌اند. سال گذشته دهک‌های بالاتر هم از این بیمه رایگان بهره‌مند بودند، اما امسال دیگر اجازه نداشتیم بیمه رایگان دهک‌های ۴به بالا را تمدید کنیم. اگر قرار باشد چنین چیزی ادامه داشته باشد باید ستاد کرونا و شورای امنیت ملی اجازه تمدید پوشش بیمه‌ای رایگان این افراد را به ما ابلاغ کنند.»‌ به‌گفته این مسئول، کسانی که در دریافت خدمات بیمه‌ای با مشکل مواجه شده‌اند می‌توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت از وضعیت دهک‌بندی‌های تعیین شده خودشان مطلع شوند و با پرداخت حداقل پول، بیمه خود را تمدید کنند: «حق بیمه سلامت مبلغ زیادی نیست؛ به‌عنوان مثال اگر خانواده‌ای جزو دهک ۴ارزیابی شده باشد، می‌تواند با پرداخت حداقل ۱۰درصد از حق بیمه سالانه (یک‌میلیون‌و۱۰۰هزار تومان) بیمه خود را تمدید کند. با تغییر دهک‌بندی هم این مبلغ تا حدودی اضافه می‌شود، اما رقم بالایی نیست.» او همچنین در پاسخ به این سؤال که چرا در پیشخوان‌های دولت به افراد اعلام می‌کنند به جای بیمه سلامت باید تحت پوشش بیمه ایرانیان قرار بگیرند، عنوان می‌کند: «بیمه ایرانیان برای دهک‌های بالاست (۹ و ۱۰) و حق بیمه کامل را پرداخت می‌کنند، اما سایر افراد در زیرمجموعه صندوق همگانی بیمه ایرانیان قرار دارند. بیمه رایگان هم فقط برای ۳دهک اول لحاظ می‌شود.»

یک پیشنهاد جدید

مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران از یک پیشنهاد جدید به دولت هم خبر می‌دهد و می‌گوید: «با توجه به اجرای گسترده طرح پزشکی خانواده به دولت پیشنهاد تمدید ۶ماهه بیمه‌های سلامت را داده‌ایم. معاون اول رئیس‌جمهور هم در این‌باره دستور داده که پیشنهاد ما در ستاد کرونا مطرح شود تا با اجرای این طرح، فرد بدون پوشش بیمه‌ای در کشور نداشته باشیم؛ چون ممکن است برخی افراد قادر به تمدید بیمه خود نباشند و تا تعیین‌تکلیف نهایی این افراد دوباره تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.» به تأکید ناصحی قرار است این پیشنهاد در نخستین جلسه ستاد کرونا مطرح شود و درصورت تصمیم‌گیری و موافقت نهایی دولت، بیمه رایگان سلامت به جز ۳ دهک اول دوباره به‌صورت موقت برای دهک‌های ۴ تا ۷ هم برقرار خواهد شد تا در اجرای طرح پزشکی خانواده‌ خللی به‌وجود نیاید.» البته به‌گفته حنان حاجی‌محمودی، مدیرکل دفتر بیمه‌گری و درآمد سازمان بیمه سلامت ایران، امسال بیمه ۳۵ میلیون نفر از افراد تحت پوشش بیمه سلامت ایران، بدون مراجعه به دفاتر پیشخوان و پنل شهروندی تمدید شده و بقیه بیمه‌شدگان شامل فرزندان بالای ۱۸ سال کارکنان دولت، بیمه‌شدگان اختیاری و افرادی که جزو ۳دهک اول جامعه نبوده‌اند هم می‌توانند با مراجعه به پنل شهروندی و دفاتر پیشخوان، نسبت به تمدید بیمه خود اقدام کنند.

همشهری/