چگونه گلاب اصل را از تقلبی تشخیص دهیم؟+ ویژگی‌های گلاب دو آتیشه اصل و شرایط نگهداری از گلاب

اقتصادسنج| بی تردید، گلاب ایران، به ویژه گلاب کاشان، یکی از ممتازترین گلاب های جهان است. این گلاب علاوه بر خواص دارویی، ویژگی‌های بهداشتی و خوراکی منحصربه‌فردی نیز دارد. اما این مزایا زمانی حاصل می‌شود که گلاب، گلاب اصیل کاشان باشد.

اما ویژگی‌های گلاب خالص، که از گل محمدی تولید شده باشد، چیست؟ و چگونه می‌توان گلاب خالص را تشخیص داد؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

گلاب، یکی از محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین عرقیات میان خانوارهای ایرانی است. با توجه به اهمیت فزاینده این نوشیدنی شفابخش در سبد غذایی خانوارها، توانایی تشخیص کیفیت گلاب بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

زیرا تفاوت چشمگیری بین گلاب اصیل و گلاب تقلبی وجود دارد. حتی میان انواع گلاب خوب نیز درجات مختلفی از کیفیت وجود دارد.

بنابراین، آشنایی با ویژگی‌های گلاب اصیل و شناخت معیارهای تشخیص کیفیت آن، می‌تواند به مصرف‌کنندگان در انتخاب بهترین گلاب کمک شایانی کند.

نحوه تشخیص گلاب اصل

همه ما آزمایشگاه پیشرفته و مجهزی در دسترس نداریم که بتوانیم با آنالیز ترکیب شیمیایی گلاب، اصالت آن را تشخیص دهیم. در عوض، باید از حواس پنجگانه خود استفاده کنیم. ابتدا باید دانش و آگاهی لازم درباره گلاب اصل را داشته باشیم. سپس با دقت در ویژگی های قابل مشاهده و سنجش گلاب، می توانیم به راحتی تشخیص دهیم که آیا نمونه در دست ما اصل است یا تقلبی.

ویژگی های گلاب اصل

ظاهر گلاب:

گلاب اصل و با کیفیت، کاملا شفاف و بی رنگ است. در ظاهر تفاوتی با آب معمولی ندارد. اگر کوچکترین کدورتی در رنگ مایع گلاب مشاهده شود، باید به اصالت آن شک کرد. همچنین وجود هرگونه ناخالصی و مواد رسوبی مانند ذرات ریز معلق، می تواند نشانه تقلبی بودن باشد.

رایحه و بوی گلاب:

عطر و بوی گلاب، معیار دیگری برای تشخیص اصالت آن است. اسانس های تقلبی فراوان در بازار یافت می شوند و ترکیب اندکی از آنها با آب، می تواند بوی گلاب اصلی را القا کند. برای بررسی دقیق تر، می توان مقداری از گلاب را در یک ظرف مسطح ریخت. اگر بوی آن تند بود و سریعا محو شد، احتمالا گلاب تقلبی است که با اسانس های شیمیایی ساخته شده. گلاب اصل بوی خوشایند و پایداری دارد.

طعم و مزه گلاب:

چشیدن گلاب نیز روشی برای تشخیص آن است. تقریبا همه عرقیات گیاهی مزه تلخی دارند و کمی گس هستند. این تلخی در گلاب تقلبی هم وجود دارد. اما تفاوت آن قابل تشخیص است. تلخی گلاب اصل پس از نوشیدن سریعا رفع می شود، اما تلخی گلاب تقلبی به دلیل اسانس های آن آزاردهنده است و مدت طولانی می ماند. همچنین گلاب اصل، هرچقدر هم تلخ باشد، تند نیست. احساس سوزش و تندی در نوک زبان پس از مصرف، نشانه وجود اسانس و تقلبی بودن است.

نکته مهم که باید بدانید

گذر زمان می‌تواند تفاوت بین گلاب اصل و تقلبی را آشکار کند. گلاب واقعی و خالص، ماندگاری بالایی دارد و حتی یک سال بعد از باز کردن آن، همچنان همان عطر و بوی قبل را حفظ می‌کند. برعکس، گلاب‌های تقلبی که با استفاده از اسانس ساخته شده‌اند، پس از مدتی عطر خود را از دست داده و به رنگ متمایل به آبی تبدیل می‌شوند.

تشخیص گلاب دو آتیشه اصل

برای تولید گلاب دو آتیشه، ابتدا مخلوطی از گل محمدی و آب درون مخزن دستگاه عرق‌گیر ریخته می‌شود. این ترکیب، تحت فرآیند تقطیر قرار می‌گیرد تا عرق گل محمدی به دست آید. سپس گلاب حاصل، مجدداً به عنوان ماده اولیه به مخزن تقطیر منتقل شده و با افزودن گل محمدی تازه، فرآیند تقطیر دوباره آغاز می‌شود. در این مرحله، عرقی حاصل از گل محمدی تازه و گلاب پیشین، طی فرآیند تقطیر به دست آمده و به عنوان گلاب دو آتیشه شناخته می‌شود.

گلاب و عرقیات سنتی معمولاً با استفاده از دیگ های سنتی تولید می‌شوند. ظرفیت استاندارد این دیگ ها معمولا ۳۰ کیلوگرم گل محمدی به همراه ۶۰ لیتر آب است. در این حالت، حدود ۴۴ لیتر گلاب تولید می‌شود که عیار آن حدود ۷۰ است – یعنی برای تولید یک لیتر گلاب، حدود ۰.۷ کیلوگرم گل محمدی مصرف شده است.

اما برای تولید گلاب با عیار یا غلظت بالاتر، باید نسبت گل محمدی به آب را تغییر داد. به عنوان مثال، اگر در همان دیگ ۳۰ کیلوگرم گل محمدی را با ۶۰ لیتر گلاب جایگزین ۶۰ لیتر آب کنیم، عیار گلاب افزایش خواهد یافت. در این حالت، گلاب تولیدی را “گلاب دو آتیشه” می‌نامند.

گلاب دو آتیشه زمانی بهتر از گلاب ممتاز (عیار ۷۰) خواهد بود که برای تولید آن بیش از ۳۰ کیلوگرم گل محمدی مصرف شده باشد و در نتیجه عیار آن از ۷۰ بالاتر باشد.

از طرفی، می‌توان با استفاده از مقادیر کمتر گل محمدی (مثلا ۲-۵ کیلوگرم) در همان دیگ سنتی، گلاب دو آتیشه تولید کرد. در این حالت، عیار گلاب به ۲۲ خواهد رسید و تشخیص کیفیت آن تنها از طریق طعم، عطر ، بو امکان‌پذیر است که در بالا توضیح داده شده است.

گلاب دو آتیشه چه خواص درمانی دارد؟

* آرام بخش برای کاهش تشویش‌ها و اضطراب‌های روانی و اعصاب

* از بین بردن استرس‌های روزانه

* ضد افسردگی قوی

* درمان مشکلات و بیماری‌های پوستی

* از بین برنده مشکلات گوارشی و تنفسی

* کمک به بهبود عملکرد قلب

* از بین برنده بوی بد دهان

* ضدعفونی کننده زخم‌های پوستی

* کاهش خستگی روزانه

* ضدالتهاب

عوامل موثر بر فساد گلاب چیست؟

ورود آلودگی ها:

هر چیزی که از محیط بیرون وارد ظرف گلاب شود، احتمال آلودگی گلاب را افزایش می‌دهد. آلودگی‌های بیولوژیکی مانند میکروارگانیسم‌ها می‌توانند موجب فساد سریع گلاب شوند. حتی یک قطره آب نیز می‌تواند این آلودگی را ایجاد کند.

هوا:

هوا می‌تواند عامل اکسیداسیون گلاب باشد. این فرایند شیمیایی نه تنها بر بو و مزه، بلکه بر ترکیب شیمیایی گلاب نیز اثر مخرب می‌گذارد. بنابراین، گلاب باید در ظرف دربسته و به خوبی پلمپ شده نگهداری شود تا از تماس با هوا محفوظ بماند.

حرارت:

گلاب نباید در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرد. حرارت ایجاد شده، محیط مناسبی را برای رشد میکروارگانیسم‌ها فراهم می‌کند. این شرایط همچنین می‌تواند موجب از بین رفتن رنگ و بو و تغییر در ترکیب شیمیایی گلاب شود.

زمان:

هر ماده غذایی، بازه زمانی استاندارد برای مصرف دارد. در این بازه، میکروارگانیسم‌ها هنوز به توانایی اثرگذاری از طریق رشد و تکثیر نرسیده‌اند. اما با گذشت زمان، فعالیت و رشد آن ها افزایش می‌یابد و در نهایت، گلاب قابل مصرف نخواهد بود.