آموزش زبان چینی و فرانسوی در مدارس اجباری است یا اختیاری؟

اقتصادسنج؛ دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، با اشاره به اینکه موسسات آموزش زبان ذی‌صلاح می‌توانند آموزش زبان چینی و غیره را به دانش آموزان تحت عنوان زبان خارجه مدرسه آموزش دهند، درباره رایگان بودن یا نبودن آموزش‌ زبان‌های خارجی به غیر از انگلیسی توسط موسسات و آموزشگاه‌ها، گفت: این موضوع می‌تواند با تدابیر اجرایی وزارت آموزش و پرورش رایگان یا غیر رایگان باشد.

محمود امانی طهرانی در نشستی خبری با موضوع ابلاغ مصوبات جدید شورای عالی آموزش و پرورش با تاکید بر آموزش زبان‌های خارجی، اظهار کرد: این امر بر اساس تقاضای سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش و پرورش آغاز شده است. این عزم در سازمان پژوهش وجود دارد.

یادگیری یک زبان خارجی «اجباری» اما نوع زبان «انتخابی» است

وی افزود: سند تحول بنیادین به آموزش زبان خارجی انتخابی تاکید دارد. در واقع انتخاب یک زبان خارجی اجباری اما نوع زبان آن انتخابی است. عنوان زبان خارجی نیز می‌تواند تغییر کند. پیش‌تر زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی و ایتالیایی بود و الان زبان عربی و چینی اضافه شده است.

استفاده از آموزش غیرحضوری در مدارس دولتی؛ راهکار آموزش و پرورش برای آموزش زبان‌های خارجی کم متقاضی 

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر تعداد دانش آموزان متقاضی آموختن این زبان‌ها و نیز مدرسان به حد کافی برای تشکیل یک کلاس وجود دارد؟ خاطر نشان کرد: نه معلم این زبان‌ها و نه متقاضیان به اندازه زیاد است. از این رو سوال پیش می‌آید که اگر دانش آموز مایل باشد یکی از زبان‌هایی که گسترده ارائه نمی‌شود را انتخاب کند، شرایط چه می‌شود؟، پاسخ این است که اولا نظام آموزش و پرورش دولتی می‌تواند در مدارس خود با استفاده از فضای جدید، آموزش حضوری و تجمعی و شیوه‌های نوین نظیر آموزش مجازی و بر خط این کلاسها را دایر کند. برای مثال دانش آموزانی که تمایل به یادگیری این زبان‌ها دارند از این سیستم استفاده کنند و مدرسین به صورت دوره‌ای با دانش آموزان تعامل حضوری هم داشته باشند.

ارائه آموزش زبان‌های خارجی در مدارس «اجباری» نیست

امانی توضیح داد: گشودن این باب نیازمند یک قانون بود که انجام دادیم. علاوه بر شیوه آموزش یاد شده، موسسات ذی صلاح دارای تاییده از آموزش و پرورش هم می‌توانند برای دانش آموزانی که متقاضی این کار هستند، تدریس داشته باشند. اجبار نکنیم که این آموزش‌ها حتما در محیط مدرسه و به صورت رسمی باشد، مهم این است که این زبان‌ها آموخته شود حال چه در فضای مدرسه و چه در آموزشگاه‌های مورد تایید باشد.

وی درباره اجرای مصوبه یاد شده توضیح داد: با آمدن این مصوبه باید یک دوره برنامه‌ریزی درسی و تولید مواد آموزشی انجام شود تا به دنبال تدوین چارچوب برنامه درسی و مواد آموزشی، این دروس ارائه شود. آموزش این زبان‌ها می‌تواند توسط مؤسساتی رخ دهد که در بند ۴ مصوبه درج شده است. اگر موسسه‌ای مورد تایید باشد و برای این آموزش اعلام آمادگی کند امکان آموزش زبان‌ها بلافاصله وجود دارد. به طور خاص ما از کانون زبان ایران به دلیل اتصالی که به آموزش و پرورش دارد یاد کرده‌ایم. اگر همه شرایط فراهم شود این مصوبه از همین امسال قابلیت اجرا دارد.

رایگان یا پولی بودن آموزش زبان‌های خارجی غیر از «انگلیسی» توسط موسسات، بر عهده آموزش و پرورش است

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، در پاسخ به سوالی مبنی بر رایگان بودن یا نبودن آموزش زبان‌های خارجه به غیر از انگلیسی توسط موسسات، گفت: ما در این مصوبه وارد سطوح اجرایی نشدیم و بر روی آموزش و ارزشیابی متمرکز هستیم و از این رو اینکه آموزش یک زبان‌ خاص مثل چینی به عنوان درس زبان خارجی مدرسه، توسط موسسات زبان رایگان باشد یا خیر؛ می‌تواند با تدابیر اجرایی وزارت آموزش و پرورش رایگان یا غیر رایگان باشد.

انتقاد به آموزش زبان انگلیسی در مدارس؛ به اندازه زمان صرف شده، شایستگی کسب نمی‌شود 

امانی با بیان اینکه آموزش زبان انگلیسی خود مورد نقد فراوان در جامعه است چراکه به اندازه مقدار ساعتی که مجموعا به این درس اختصاص داده شده است شایستگی لازم در بین دانش آموزان کسب نمی‌شود، افزود: نیاز است ساز و کار جدید اندیشیده شود. یکی از پیشنهادات این است که نوع آموزش را از پراکنده هفتگی به بُرهه‌های زمانی فشرده در مکانی که برای آموزش زبان مناسب سازی شده است و با معلمان آموزش دیده و توانا تغییر داد. لذا از سازمان پژوهش و برنامه ریزی و معاونت آموزشی وزارتخانه و دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش خواسته شده است در این رابطه اندیشه شود و روش آموزش متفاوت را به مدرسه‌ها پیشنهاد کنیم.

نحوه اعمال نمره زبانهای خارجی در کارنامه که توسط موسسات آموزش داده می‌شود

وی با تاکید بر اینکه شورای عالی آموزش و پرورش مسئولیت اجرایی ندارد و مدیریت اجرا این مصوبه با آموزش و پرورش است، این را هم گفت که در صورت آموزش زبان‌هایی نظیر چینی توسط موسسات، ارزشیابی این زبان توسط موسسات خواهد بود و نهایتا نمره دانش آموز برای محسوب شدن در معدل به مدرسه اعلام می‌شود.

آموزش ادبیات زبان‌های قومی و محلی در مدارس مجاز است

امانی در بخش دیگر سخنان خود با تاکید بر اینکه زبان فارسی زبان رسمی آموزش در کشور است، در عین حال توضیح داد: در کنار این امر قانون اساسی بیان می‌کند که آموزش ادبیات زبان‌های قومی و محلی در مدرسه مجاز است. برنامه درسی ملی ما نیز درباره زبان خارجی به روشنی می‌گوید که نوع درس انتخابی است. توسعه زبان مادری امری فرهنگی است. زبان مادری تکلیفش روشن است و نباید با آن جنگید و ایران به این میراث خود می‌بالد چراکه الگوی تنوع سبب بقا و حیات او شده است. اگر دانش آموزی با زبان فارسی در مدرسه آموزش نبیند، در نقطه‌های انتخابی مثل کنکور متضرر می‌شود.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، با بیان اینکه زبان رسمی کشور فارسی است و تدریس زبان‌های بومی و محلی و منطقه‌ای با ساز و کار برنامه ویژه مدرسه امکان پذیر است، افزود: زبان خارجی به عنوان یک عرصه برای بقا و ارتباط هر ملتی با جهان نیاز است. زبان امروز فراتر از بحث ارتباطی است و به مثابه تحول شده است. پاره‌ای از سیاست‌های کشور به تضعیف زبان خارجی منجر شده که من معتقدم تضعیف زبان خارجی متن خوانی در کشور ما سبب شده است در مواجهه با وب، آسیب‌های اخلاقی در کشور ببینیم.

چرا از عربی به عنوان زبان‌ خارجی جدید در مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش یاد شده است؟

وی درباره اهتمام مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در خصوص آموزش زبان عربی به عنوان یک زبان خارجی درحالی که عربی اکنون به عنوان درس عمومی در حال تدریس در مدارس است، تصریح کرد: زبان عربی دو وجه دارد؛ یک وجه آن عربی است که زبان قرآن و دین ما است. ماموریت عربی که اکنون در مدرسه به عنوان درس عمومی آموزش داده می‌شود این است که دانش آموزان با زبان دین خود را در حد آیات و احادیث ساده ارتباط برقرار کنند اما ماموریت دیگر زبان عربی که مورد تایید مصوبه ما است به عرصه ارتباطی معطوف می‌شود که برای برقراری روابط تجاری به زبان عربی مورد نیاز است.

امانی این را هم گفت که بازآرایی دوره دوم متوسطه در دستور شورای عالی آموزش و پرورش است.

آماده سازی بسته تقویتی مدارس دولتی

در بخش دیگر این نشست موسی الرضا کفاش، معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش از آماده سازی بسته تقویتی برای مدارس دولتی و با دستور وزیر آموزش و پرورش خبر داد و اظهار کرد: وزیر آموزش و پرورش ماموریتی را به شورای عالی آموزش و پرورش مبنی بر آماده کردن بسته حمایت و تقویت همه جانبه مدارس دولتی داده‌اند. آماده سازی این بسته حمایتی در دستورکار دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش برای ارائه به آموزش و پرورش است.

وی در بخش دیگر سخنان خود درباره تدابیر شورای عالی آموزش و پرورش برای دانش آموزان دارای مشکلات خاص، افزود: پرونده دانش آموزانی که مشکلات خاص دارند و نمی‌توان دستورالعمل‌های عادی را برای آنها اجرا کرد در کمیسون‌های خاص مناطق و استانها و شورای عالی بررسی می‌شود و طبق آن تصمیمی برای دانش آموزانی که با مشکل تحصیلی مواجه شده‌اند اتخاذ می‌شود.

وی افزود: در مواردی پرونده برای اتخاذ تصمیم به شورای عالی آموزش و پرورش احاله می‌شود. عمدتا در سال بین ۲ تا ۳ هزار پرونده به شورای عالی احاله می‌شود. از مهر سال قبل تا الان تقریبا حدود ۱۵۰۰ پرونده دانش آموز در کمیسیون خاص شورای عالی طی ۲۹ جلسه بررسی و تصمیماتی گرفته شده است تا مشکلات دانش آموزان برطرف شود.