آزمون بزرگ برای شاخص دلار پس از حمله اسرائیل به ایران

اقتصادسنج| در اتفاقی که از لحاظ تاریخی غیرمعمول در نظر گرفته می‌شود، شاخص دلار زمانی که سرخط خبرها به حملات اسرائیل علیه ایران اختصاص پیدا کرد، ابتدا کاهش یافت و سپس در نهایت در برابر عمده ارزهای اصلی با رشد همراه شد.

دلار آمریکا که از همه طرف تحت فشار قرار دارد و نشانه‌هایی از آسیب به سلطه جهانی آن دیده می‌شود، به کانون اصلی صحبت در بازارها تبدیل شده است. اکنون اگر حملات اسرائیل علیه ایران تشدید شود، نقش سنتی دلار به‌عنوان یک حفاظ در زمان بحران‌ها با آزمونی بسیار مهم روبه‌رو می‌شود.

به نوشته بلومبرگ، در اتفاقی که از لحاظ تاریخی غیرمعمول در نظر گرفته می‌شود، شاخص دلار زمانی که سرخط خبرها به حملات اسرائیل علیه ایران اختصاص پیدا کرد، ابتدا کاهش یافت و سپس در نهایت در برابر عمده ارزهای اصلی با رشد همراه شد. جایگاه آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خام جهان، احتمالا به بازیابی شاخص دلار کمک کرد، آن هم در روزی که معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت با رشد ۱۰ درصدی همراه شد.

اما در بحبوحه نگرانی‌ها درباره تعرفه‌های بالاتر و چشم‌انداز رو به وخامت برای اقتصاد آمریکا، شاخص دلار بلومبرگ در روز پنجشنبه پایین‌ترین سطح خود در سه سال اخیر را ثبت کرد. تجارت محبوب «فروش آمریکا» که طیف وسیعی از دارایی‌های ایالات متحده، از سهام گرفته تا اوراق خزانه‌داری را تحت تأثیر قرار داده است، به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته و همچنین منجر به ایجاد سوالاتی در مورد دلار به‌عنوان یک پناهگاه امن شده است.

هبه چن، تحلیلگر Vantage Markets در ملبورن، می‌گوید: «برچسب «پناهگاه امن» برای دارایی‌هایی نظیر دلار و ین بر سه ستون استوار است: ثبات اقتصادی، نقدینگی و اعتبار. ضعف دلار در سال جاری میلادی در حال ایجاد شکاف‌هایی در هر سه بخشِ یادشده است.»

شاخص دلار بلومبرگ در سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۸ درصد کاهش داشته است، چراکه تلاش‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا برای تغییر در تجارت جهانی باعث شده تا  اعتماد سرمایه‌گذاران در رشد بالقوه اقتصاد آمریکا به‌شکل منفی تحت تأثیر قرار بگیرد. انتظار می‌رود قانون مالیاتی پیشنهادی طی یک دهه آینده تریلیون‌ها دلار به کسری بودجه فدرال بیفزاید، در حالی‌که نقش آمریکا در امنیت و اتحادهای سیاسی زیر سوال رفته است.

رودریگو کاتریل، استراتژیست بانک ملی استرالیا در سیدنی، گفت: «یکی از موضوعاتی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که آیا ویژگی‌های پناهگاه امن دلار توسط سیاست تجاری دولت ایالات متحده، ولخرجی‌های مالی و چالش آن برای حاکمیت قانون تضعیف می‌شود یا خیر. موضوع دیگر، با توجه به حمله اسرائیل، نشان می‌دهد که چگونه «ایالات متحده ظاهرا از نقش ژئوپلیتیکی پیشرو خود کناره‌گیری می‌کند و در را برای دیگران باز می‌کند تا دستور کار خود را دنبال کنند.»

ارزش دلار در معاملات روز جمعه آسیا ۰.۴ درصد افزایش یافت، در حالی‌که ین نوسان داشت و فرانک سوئیس ۰.۱ درصد افزایش یافت. طلا که در ماه آوریل به رکورد جدیدی رسیده بود، تا ۱.۷ درصد افزایش یافت و اوراق خزانه‌داری نیز افزایش ارزش داشتند.

مارک کادمور، استراتژیست‌ بلومبرگ معتقد است:

«موضوع چندان به جریان سرمایه به سمت دارایی‌های امن مربوط نمی‌شود، بلکه بیشتر به این واقعیت بازمی‌گردد که آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در جهان است. از آنجا که دلار آمریکا به‌تازگی به پایین‌ترین سطح چندساله خود رسیده بود، سفارش‌های توقف در مسیر نزولی پاک شدند و بازار کوتاه‌مدت با بازگشت قیمت‌ها غافلگیر شد؛ به همین دلیل این بازگشت می‌تواند به یک صعود خودتقویت‌شونده تبدیل شود.»

پیش از حمله، بانک‌های وال‌استریت بر پیش‌بینی‌های خود مبنی بر تضعیف بیشتر دلار تأکید کردند و علت آن را به کاهش نرخ‌های بهره و آهسته شدن رشد اقتصادی مربوط دانستند. پاول تودور جونز، بنیان‌گذار صندوق پوشش ریسک کلان تودور اینوستمنت کورپ، اعلام کرد ارزش پول آمریکا ممکن است از آلان تا یک سال آینده ۱۰ درصد پایین‌تر باشد. او انتظار دارد نرخ‌های کوتاه‌مدت در سال آینده میلادی به‌شکل قابل توجهی کاهش یابد.

شوکی اوموری، استراتژیست ارشد در شرکت اوراق بهادار میزوهو در توکیو، گفت: «مشتریان به‌طور فزاینده‌ای در مورد نقش دلار به‌عنوان یک پناهگاه امن در پرتفوی‌ها سوال می‌پرسند و بحث می‌کنند. بسته به اینکه دولت ترامپ چگونه موضع خود را در مورد حملات اعلام کند، خطراتی وجود دارد که ممکن است اوراق خزانه‌داری و دلار با فروش بیشتر مواجه شوند.»

اکو ایران/